Kontusze w 18 wieku

W ramach mojej pracy badawczo- rekonstruktorsko - kostiumograficznej postanowiłam przyjrzeć się w jaki sposób przedstawiano ubiór narodowy. Kilka wizerunków kontuszy w 18 wieku.

Louis de Silvestre, Portret króla Augusta III w stroju polskim z około 1737 r., Muzeum Narodowe w Krakowie

Biało-czerwony ubiór polski noszony do Orderu Orła Białego

fot z: https://pl.wikipedia.org/wiki/August_III_Sas#/media/File:Silvestre_Augustus_III_in_Polish_costume.jpg 

 Fot z: http://muzea.malopolska.pl/obiekty/-/a/26885/1118710

Anna Straszewska opisuje strój następująco: 

"Składa się on z długiego, sięgającego niemal do ziemi, białego atłasowego żupana z wąskim kołnierzykiem stójką i obficie sfałdowanymi, zwężającymi się do dłoni rękawami z niewielkimi mankietami. Wierzchni, równie długi kontusz uszyty jest z czerwonego aksamitu i podszyty białym atłasem. Jego brzegi a także rozcięcia wylotów dekoracyjnie zarzuconych na plecy zdobione są dyskretnym srebrnym haftem. Podobnie jak żupan, kontusz królewski ma niewielki kołnierzyk stójkę; nie jest on jednak zapięty pod szyją, a rozchylony na piersiach, tworząc trójkątne wycięcie z białymi wyłogami. Na lewej piersi przyszyta jest gwiazda orderowa, a sam order zawieszony jest na wstędze z błękitnej mory, przewieszonej przez lewe ramię. Dopełnienie sarmackiego stroju Sasa stanowią wysokie żółte safianowe buty, lity pas, do którego zawieszona jest karabela i trzymany w ręku czerwony aksamitny kołpak bramowany sobolowym futrem."

August III Mocny Sas, figurka porcelanowa, Muzeum Pałac w Wilanowie?

fot z: http://www.wilanow-palac.pl/o_strojach_polskich_augusta_iii_sasa_i_marii_jozefy_na_portretach_louisa_de_silvestre.html

"Figura wzorowana na obrazie wykonanym w roku 1737 przez Louisa de Silvestre’a, nadwornego malarza Augusta III. Projekt rzeźby został wykonany w styczniu 1740 roku na polecenie hrabiego Henryka Brühla przez Johanna Joachima Kändlera; prace rzeźbiarskie trwały do jesieni 1741 roku, przy współpracy Johanna Friedricha Eberleina i, w niewielkim zakresie, Johanna Gottlieba Ehdera." 

fot z: http://muzea.malopolska.pl/obiekty/-/a/4869610/4877633

Popularny, imaginacyjny portret Stanisława Antoniego Szczuki, ok. 1735-1740, nieznanego autora, Muzeum w Wilanowie

fot z: https://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Stanislaw_Antoni_Szczuka_(1652_1654-1710).jpg

 Portret Seweryna Józefa Rzewuskiego” Jacka Olesińskiego, 1745 r, Muzeum Okręgowe w Tarnowie
fot z: http://muzea.malopolska.pl/obiekty/-/a/26903/1129731

 

fot z: http://muzea.malopolska.pl/obiekty/-/a/26903/1129731 

Portret Michała Jastrzębskiego, połowa 18 wieku

fot z: http://www.muzeum-jaroslaw.pl/sztuka.php

Portret Kazimierza Ossolińskiego

fot z: https://histmag.org/O-wojnie-kontusza-i-fraka-15194/2

Portret XVIII-wiecznego szlachcica Andrzeja Ukolskiego

fot z: : https://histmag.org/Jak-zwracano-sie-do-siebie-w-czasach-staropolskich-Tajemnica-staropolskiej-tytulatury-15794/1

Portret szlachcica "bez ucha" z 1757 roku. Marcello Bacciarelli, Muzeum Okręgowe w Tarnowie.

fot z: http://www.dzienwolnejsztuki.pl/muzeum-okregowe-w-tarnowie/

 Michał Józef Rzewuski, ok 1760 r
fot z: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e1/Micha%C5%82_J%C3%B3zef_Rzewuski_11.PNG

Wacław Rzewuski, autor nieznany, ok 1773 -74 r.
fot z: https://lt.wikipedia.org/wiki/Vaizdas:Anonymous_Wac%C5%82aw_Rzewuski.jpg

Seweryn Rzewuski, portret nieznanego malarza polskiego po 1774 roku
fot z: https://pl.wikipedia.org/wiki/Seweryn_Rzewuski#/media/File:Seweryn_Rzewuski_1.PNG

Scena w kościele, grafika z albumu Daniela Chodowieckiego Von Berlin nach Danzig im Jahre 1773

fot z: http://wilanow-palac.pl/fircyk_czy_sarmata_kogo_kochaly_polki_w_xviii_wieku.html

 Norblin, szlachcic

fot z: https://magazyn.allegro.pl/6267-pasy-kontuszowe-w-xxi-wieku-powrot-do-tradycji-czy-nowa-moda

Szlachcic w stroju polskim i szlachcianka ubrana z francuska: starosta Leduchowski wita panią Podoską
fot z: https://www.edukator.pl/ubior,4537.html

 Jean Pierre Norblin "Magnat i jego klienci", Muzeum Narodowe w Krakowie

fot z: http://www.wiw.pl/sztuka/plastyka/dyscypliny/moda/pict/magnat-z.jpg

 

Jan Piotr Norblin de la Gourdaine Szlachcic Polski, lata 90 XVIII w.

Słynna litografia Jana Norblina Szlachcic Polski oryginalnie wydana w "Zbiorze rozmaitych strojów polskich - Costumes Polonais" w Paryżu w 1817 roku.

fot z: https://onebid.pl/pl/auction/300/lot/1369/jan-piotr-norblin-de-la-gourdaine-szlachcic-polski-1817

Jean Pierre Norblin "Szlachcic polski" lata 90 XVIII wieku, akwarela na papierze, Gabinet Rycin, BUW, Warszawa

fot z:https://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Szlachcic_polski.jpg

 

Jean Pierre Norblin "Patron polski" czyli adwokat, lata 90 XVIII wieku

fot z: https://pl.wikipedia.org/wiki/Patron_(prawo)

Jean-Pierre Norblin de La Gourdaine, Sejmik w kościele 1785

fot z: http://kuriergalicyjski.com/historia/postacie/109-p/2383-mikoaj-potocki-starosta-kaniowski?fb_comment_id=921727857914160_1641653975921541#f2c92ce46f16d46

 

Szlachcic polski z kielichem w ręku, rysunek A. Orłowski, z kolekcji Jana i Jadwigi Nowak-Jeziorańskich

fot z: http://baedekerlodz.blogspot.com/2015/05/sezon-letni-czas-zaczac-czyli-o.html

 Szlachcic polski z kielichem w ręku, rys. Aleksander Orłowski, z kolekcji Jana i Jadwigi Nowak-Jeziorańskich

fot z: http://baedekerlodz.blogspot.com/2015/05/sezon-letni-czas-zaczac-czyli-o.html

Szlachcic klęczący w ławce, rysunek Aleksander Orłowski

fot z: http://budujemydwor.pl/wp-content/uploads/2015/06/szlachcic.jpg

Portret Jerzego Skarżyńskiego w mundurze orderowym, koniec XVIII w., Muzeum Narodowe w Poznaniufot z: https://pl.wikipedia.org/wiki/Jerzy_Skar%C5%BCy%C5%84ski_(1759-1818)

 

Mężczyzna w stroju polskim 18 wiek

fot z: http://www.pinakoteka.zascianek.pl/Pitschmann/Images/Mezczyzna_stroj_polski.jpg

Mężczyzna w stroju polskim z peruką. Dosyć nietypowe połączenie mody polskiej i zachodniej.

fot z: http://zbiory.muzeumsztuki.pl/node/14808

 

Józef Peszka, Portret Stanisława Kublickiego. 1790-1791

fot z: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/83/Peszka_Stanis%C5%82aw_Kublicki.jpg

Bibliografia:
* Anna Straszewska, O strojach polskich Augusta III Sasa i Marii Józefy na portretach Louisa de Silvestre, z: http://www.wilanow-palac.pl/o_strojach_polskich_augusta_iii_sasa_i_marii_jozefy_na_portretach_louisa_de_silvestre.html
* Figura Augusta III Sasa, Wirtualne Muzea Małopolski, z: http://muzea.malopolska.pl/obiekty/-/a/4869610/4877633